Mësuesi digjital, udhërrëfyes apo nxënës në një botë të re?

Nga Arbana Hallva

Mesuese e ciklit fillor, shkolla “Fadil Gurmani”, Elbasan

Shkolla ka qenë gjithmonë një pasqyrë e kohës ku jetojmë. Në çdo epokë, ajo ka marrë formën e shoqërisë që e rrethon. Dikur, klasa përfaqësohej nga një tabelë e zezë, një shkumës dhe një libër i vetëm për të gjithë nxënësit. Mësuesi ishte burimi i vetëm i dijes, i padiskutueshëm dhe i pakundërshtueshëm. Sot, në bankat tona kemi nxënës të brezit digjital, fëmijë që lindin dhe rriten mes teknologjisë, me telefona, tableta e lojëra elektronike në duar që në moshë të hershme.

Ky realitet i ri na vë përballë një pyetjeje thelbësore: mësuesi i kohës sonë është udhërrëfyes i sigurt në këtë botë digjitale, apo është edhe vetë një nxënës që mëson bashkë me ta? Kjo pyetje, në dukje e thjeshtë, fsheh në vetvete thelbin e rolit tonë të sotëm.

Mësuesi si udhërrëfyes

Roli i mësuesit ka qenë dhe mbetet udhëzuesi i dijes. Fëmijët sot dinë të lëvizin me shpejtësi në botën e teknologjisë, por jo gjithmonë dinë të zgjedhin rrugën e duhur. Ata e përdorin teknologjinë për argëtim, por jo domosdoshmërisht për dije. Dhe pikërisht këtu hyn mësuesi si udhërrëfyes.

Mësuesi është ai që i mëson të ndajnë informacionin e vlefshëm nga ai i rremë, që i orienton drejt përdorimit të mjeteve digjitale për të mësuar, për të krijuar dhe për të ndarë ide në mënyrë të përgjegjshme. Të jesh udhërrëfyes do të thotë të shpjegosh jo vetëm “si” funksionon një program, por edhe “pse” dhe “për çfarë” duhet përdorur.

Udhërrëfyesi është ai që vendos kufi mes lojës dhe dijes, mes shpërqendrimit dhe vlerës së vërtetë. Ai nuk ua mohon fëmijëve magjinë e botës digjitale, por i ndihmon të kuptojnë se teknologjia nuk është një qëllim në vetvete – është një urë që të çon drejt njohjes dhe zhvillimit personal.

Mësuesi si nxënës

Por a mjafton të jemi vetëm udhërrëfyes? Jo gjithmonë. Teknologjia është një fushë që ndryshon çdo ditë, me ritme marramendëse. Aplikacione të reja, platforma të reja, mjete e metoda të reja shfaqen vazhdimisht, dhe shpesh fëmijët janë ata që i zbulojnë të parët.

Në këtë realitet, mësuesi është i detyruar të mbetet edhe nxënës. Dhe kjo nuk është dobësi, përkundrazi: është forcë. Kur një mësues guxon të ulet pranë nxënësve të tij dhe të thotë: “Le ta zbulojmë këtë së bashku”, ai nuk humbet autoritetin e tij. Përkundrazi, fiton më shumë respekt, sepse tregon thjeshtësinë dhe guximin e një njeriu që nuk i trembet të resë.

Mësuesi si nxënës është modeli më i mirë që mund t’u japim fëmijëve: mesazhi se të mësuarit nuk mbaron kurrë. Ne nuk jemi të “përfunduar” me diplomën e fundit, por jemi gjithmonë në një proces të gjallë zhvillimi. Kjo na afron me nxënësit, sepse edhe ata shohin se mësuesi nuk është thjesht një figurë që “di gjithçka”, por një shok udhëtimi në botën e dijes.

Sfida e rrugës digjitale

Sigurisht, ky proces nuk është pa vështirësi. Shumë mësues ndihen të pasigurt përballë teknologjisë. Jo të gjithë kanë pasur mundësi trajnimi, jo çdo shkollë ka pajisje të mjaftueshme, dhe shpesh lodhja e përditshme e bën të vështirë përqafimin e risive.

Një sfidë tjetër është balancimi mes lojës dhe dijes. Fëmijët shpesh e shohin teknologjinë si një burim argëtimi, ndërsa mësuesi duhet ta kthejë atë në burim të nxënies. Po ashtu, kemi nevojë për një edukim të thellë mbi etikën digjitale, mbi sigurinë online dhe mbi përdorimin e përgjegjshëm të informacionit.

Megjithatë, sfidat nuk duhet të na trembin. Ato janë dëshmi e faktit se sa shumë ka për të bërë dhe sa i domosdoshëm është roli ynë.

Mundësitë që ofron kompetenca digjitale

Përtej sfidave, kompetenca digjitale hap horizonte të jashtëzakonshme.

• Ajo e bën mësimin më tërheqës, duke sjellë gjallëri dhe ndërveprim në klasë.
• Ofron mundësi për ta personalizuar mësimin sipas ritmit dhe nevojave të çdo nxënësi.
• Krijon hapësira për projekte kreative, për quiz interaktive, për video-edukim, për punë në grup që shtrihet përtej katër mureve të klasës.
• Lidhet me botën e jashtme, duke u dhënë fëmijëve mundësinë të mësojnë e të bashkëpunojnë edhe me shkolla e nxënës nga vende të tjera.

Në këtë kuptim, teknologjia nuk është një armik që na zëvendëson, por një aleat që na forcon.

Një mësues i dyfishtë

Kështu, kur kthehemi te pyetja e titullit: “Mësuesi digjital – udhërrëfyes apo nxënës në një botë të re?”, përgjigjja nuk është “ose-ose”, por “të dyja”.

Mësuesi është udhërrëfyes, sepse orienton, drejton dhe jep dritë.

Mësuesi është njëkohësisht edhe nxënës, sepse mëson, përpiqet, përshtatet dhe nuk ndalon kurrë.

Kjo dyfishësi është pasuria jonë më e madhe. Ajo na bën më njerëzorë, më të afërt dhe më të besueshëm në sytë e nxënësve tanë. Dhe ndoshta ky është mesazhi më i bukur që mund t’u japim brezave të rinj: të mësosh është një udhëtim i përjetshëm, që nuk mbaron kurrë.

Në këtë botë digjitale, që ndryshon me shpejtësi marramendëse, mësuesi nuk është thjesht një figurë e së shkuarës që përpiqet të kapë kohën. Ai është një udhëtar i së tashmes, që ecën bashkë me nxënësit, duke u dhënë jo vetëm dije, por edhe shembullin më të çmuar: kurajon për të mësuar gjithmonë.

© Portali Shkollor - Të gjitha të drejtat e rezervuara. Ndalohet kopjimi pa lejen tonë.