Marieta Mërkuri: Teknologjia nuk është luks, është gjuha e së ardhmes! A jemi gati?

Nga Marieta Mërkuri

Teknologjia nuk është më një luks për vendet e zhvilluara. Ajo nuk është më “opsion” për të pasurit, as privilegj për elitat. Teknologjia sot është gjuhë, mjet dhe domosdoshmëri. Është alfabeti i një bote të re që po formësohet para syve tanë. Por, çfarë ndodh kur ky alfabet u vihet në dorë nxënësve pa mësues që ta lexojnë dhe ta shpjegojnë?

Në shumë shkolla në Shqipëri, po instalohen me zhurmë dhe bujë laboratorë inteligjentë. Një projekt kombëtar me synime të larta, 1,000 shkolla të pajisura me SmartLab. Klasat transformohen, kompjuterët vijnë të rinj, sistemet janë moderne. Por një element mungon thelbësisht,njeriu që udhëheq teknologjinë. Mësuesi.

Në mungesë të mësuesve të profilizuar në teknologji e informatikë, kjo lëndë jepet në shumë raste nga mësues të matematikës, fizikës, apo edhe të profileve krejt të tjera. Jo sepse ata duan ta bëjnë këtë punë, por sepse nuk ka kush tjetër. Kjo është e padrejtë për mësuesin dhe e dëmshme për nxënësin.

Si mund të zhvillosh një orë programimi në mungesë të bazave?

Si mund të kuptosh botën e algoritmeve, të dhënave, inteligjencës artificiale apo qoftë edhe thjesht të përdorimit të sigurt të internetit, kur e gjithë struktura e mësimdhënies improvizohet?

Kjo situatë rrezikon të kthejë teknologjinë në fasadë, një përparësi vetëm në letër, një luks që shkëlqen për kamerat, por nuk ndriçon trurin e nxënësit. Nxënësit në shumë shkolla mësojnë jashtë laboratorëve, me një stil tradicional, të shkëputur nga dinamika reale e epokës digjitale.

Por teknologjia nuk është një qëllim më vete. Nuk është një kuti me kompjuterë që të japin lavdi. Teknologjia është një mjet në duart e një sistemi që di çfarë kërkon nga e ardhmja. Dhe pa formimin e duhur të mësuesve, pa investime të drejtuara në trajnimin profesional dhe pa ngritjen e një politike të qëndrueshme arsimore, çdo laborator inteligjent mbetet një strukturë bosh.

Kemi nevojë për një edukim digjital që nis në klasën e parë dhe përgatit qytetarin e nesërm për tregun global, për sfidat e AI-së, për sigurinë kibernetike, për etikën teknologjike.

Kemi nevojë për prindër të ndërgjegjshëm, që nuk i shohin kurset e informatikës si luks, por si investim për mbijetesë në një botë që ndryshon përditë.

Kemi nevojë për drejtues shkolle që nuk improvizojnë, por kërkojnë zgjidhje reale dhe rekrutim profesional.

Në fund, nuk janë pajisjet që edukojnë, por njerëzit që dinë si t’i përdorin ato. Dhe nëse duam të ndërtojmë një të ardhme me qytetarë të aftë, të pavarur dhe konkurrues, nuk mjafton të blejmë teknologji. Duhet të edukojmë njerëz që ta kuptojnë dhe ta udhëheqin atë.

Teknologjia nuk është luks. Është e ardhmja.

A jemi gati?