Zgjedhjet 2025 dhe Arsimi: Çfarë premtojnë partitë dhe kandidatët?

Nga redaksia | Maj 2025

Në vitin 2025, arsimi është një nga temat kyçe që është paraqitur në programet e forcave politike në Shqipëri për zgjedhjet parlamentare. Teksa partitë tradicionale përpiqen të ruajnë bazat e tyre elektorale, partitë e reja dhe kandidatët e pavarur po e shohin arsimin si një fushë ku mund të sjellin risi dhe të përvetësojnë një diskurs më afër qytetarëve. Me problematikat që lidhen me largimin e të rinjve nga vendi, mungesën e perspektivës profesionale dhe sfidat në cilësinë e mësimdhënies, propozimet për arsimin janë kthyer në një test për seriozitetin e ofertës politike në këto zgjedhje.

Caktohen masa konkrete për të adresuar sfidat dhe për të përmirësuar cilësinë dhe aksesin në arsim, duke pasur parasysh nevojat e fëmijëve, mësuesve dhe shoqërisë në përgjithësi.

Partitë e mëdha dhe të vogla kanë paraqitur propozime të ndryshme që synojnë rritjen e cilësisë dhe efektivitetit të sistemit arsimor shqiptar, si dhe ofrimin e mundësive të reja për rininë, mësuesit dhe shoqërinë në tërësi.

Partia Socialiste, nëpërmjet programit të saj, ka theksuar rëndësinë e investimeve për modernizimin e sistemit arsimor. Një prej propozimeve më të rëndësishme është rritja e pagave të mësuesve me 30-40%, si dhe përfshirja e gjuhës angleze që nga klasa e parë për të përgatitur fëmijët për një botë gjithnjë e më ndërkombëtare. Gjithashtu, PS ka propozime për një program kombëtar për përdorimin e teknologjisë në mësimdhënie, duke e futur këtë si pjesë të procesit mësimor për moshat 12-18 vjeç. Partia planifikon gjithashtu ndihmën për arsimin profesional dhe rritjen e kapaciteteve të universiteteve, duke ndihmuar zhvillimin e mundësive për karrierë dhe punësim të rinjve. Për realizimin e këtyre propozimeve, PS ka angazhuar një buxhet të madh dhe ka si prioritet përmirësimin e cilësisë së arsimit, duke e bërë atë të aksesueshëm për të gjithë fëmijët në Shqipëri.

Nga ana tjetër, Partia Demokratike (Shqipëria madhështore) ka propozuar një rritje të madhe të buxhetit për arsimin, duke e çuar atë në 7% të PBB-së, dyfishimin e buxhetit të arsimit parauniversitar. PD gjithashtu ka kërkuar një rritje të pagave të mësuesve me 60%, duke synuar përmirësimin e kushteve të punës dhe të jetës për mësuesit, si dhe krijimin e një arsimi të standardizuar, i cili mund të ofrojë mundësi të barabarta për të gjithë. PD ka paraqitur edhe një program për ndihmën financiare për nxënësit, si dhe përfshirjen e një orari të zgjatur shkollor që mundëson një zhvillim më të plotë të aktiviteteve edukative, përfshirë drekën dhe mundësitë e tjera të integruara. Partia ka propozuar gjithashtu një sistem dual për arsimin profesional, që integron teorinë dhe praktikën për t'i përgatitur nxënësit më mirë për tregun e punës.

Deputetët e pavarur Enkelejd Alibeaj, Arbi Agalliu dhe Flutura Açka, pas largimit nga Partia Demokratike, kanë propozuar gjithashtu masa që fokusohen në përmirësimin e arsimit, duke kërkuar rritjen e investimeve në arsimin profesional dhe garantimin e librave falas për nxënësit deri në klasën e katërt. Ata kanë shprehur gjithashtu nevojën për një sistem të ri administrativ për menaxhimin e shkollave, që të përfshijë më shumë prindërit dhe mësuesit në procesin vendimmarrës. Kjo do të mundësojë një qeverisje më të hapur dhe të përgjegjshme, ku prindërit do të kenë mundësi të kenë më shumë ndikim në edukimin e fëmijëve të tyre dhe përmirësimin e kushteve të mësimit. Ata gjithashtu kanë mbështetur nismat për rritjen e mundësive për shkollat profesionale, duke e bërë arsimin profesional më tërheqës dhe të përshtatshëm për kërkesat e tregut të punës.

Lëvizja Shpreson ka paraqitur një program të detajuar për arsimin që përfshin reforma të thella në qeverisjen e shkollave dhe përfshirjen aktive të komunitetit. Ata kanë theksuar rëndësinë e edukimit patriotik, duke kërkuar që ky lloj edukimi të integrohet në programet mësimore të shkollave dhe t'i jepet një rëndësi të madhe identitetit kombëtar, kulturës dhe historisë shqiptare. Po ashtu, Lëvizja Shpreson ka propozime për zhvillimin e projekteve edukative që përfshijnë bashkëpunimin me Kosovën dhe shqiptarët e diasporës, duke i dhënë një rëndësi të veçantë lidhjeve kulturore dhe edukative me këto grupe. Ajo ka përmendur gjithashtu nevojën për të ofruar mundësi të barabarta për të gjithë, duke e bërë arsimin më të aksesueshëm dhe duke garantuar financimin për shkollat dhe kopshte falas për familjet në nevojë.

Partia Mundësia, nën udhëheqjen e Agron Shehajt, ka paraqitur disa propozime për një sistem arsimor të paanshëm dhe të drejtë, duke theksuar luftën kundër korrupsionit në fushën e arsimit dhe duke kërkuar reforma për të përmirësuar cilësinë e procesit edukativ. Partia ka mbështetur propozime për rritjen e investimeve në shkolla dhe për një qeverisje më efikase të burimeve financiare për arsimin.

Vëzhgimi:

Pavarësisht rëndësisë së arsimit si temë e centralizuar në programet e disa partive dhe kandidatëve, duhet të theksohet se jo të gjitha partitë dhe kandidatët kanë ofruar një program të detajuar për këtë fushë. Disa kanë përfshirë arsimin si pjesë të ofertës së tyre, ndërsa të tjerë janë fokusuar më shumë në çështje ekonomike dhe sociale. Kjo krijon një pamje të ndarë për sa i përket përkushtimit dhe seriozitetit të ofertave për arsimin, ku disa parti janë përpjekur të përfshijnë propozime të thella dhe të detajuara, ndërsa të tjera kanë trajtuar arsimin në mënyrë më të përgjithshme dhe pa theks të veçantë.

Në fund, pyetja për ndjekësit e Portalit Shkollor është: Cili nga këto propozime mendoni se do të ketë ndikimin më pozitiv në përmirësimin e sistemit arsimor në Shqipëri? A keni sugjerime apo ide të tjera që mund të ndihmojnë në këtë drejtim? Na shkruani mendimet tuaja në komentet më poshtë.